NAVBOG‘TEPA YODGORLIGINING QORAXONIYLAR DAVRI OCH - KULRANG SOPOL KO‘ZALARI

Полная информация

Аннотации


  • Ўзбек

    Maqolada Samarqandning shimoli-g‘arbida joylashgan Navbog‘tepa yodgorligidan topilgan Qoraxoniylar davriga oid och-kulrang sopol ko‘zalari haqida ma’lumotlar berilgan. Sirlanmagan sopol idishlar orasida och - kulrang yoki bo‘z rangli sopol idishlar mavjud bo‘lib, ular qadimdan an’anaviy yasalib kelinadi. Bu turdagi sopol idishlarXI-XII asrlarga kelib keng ommalashadi, ayniqsa simob ko‘zachalarda yaqqol ko‘rinadi. Och-kulrang sopol idishlar kulolchilik charxida ishlangan sirsiz sopol idishlardan rangi va sifatidan tashqari, ayrim o‘zgacha naqsh uslubi va tiplari bilan ham ajralib turadi.

    Ключевые слова: #qoraxoniylar #Navbog‘tepa #Afrosiyob #ko‘za #och-kulrang sopol #kulolchilik #naqsh motivlari #sirlanmagan sopol

  • Русский

    The article provides information about the light-gray ceramic jugs of the Karakhanids period found in the Navbagtepa monument, located in the north-western side of Samarkand.  Unglazed pottery includes light-gray or gray pottery, traditionally made since ancient times. This type of pottery became popular in the 11 th -12th centuries, mercury is especially evident in jugs. Light-gray pottery differs from unglazed pottery made on the potter's wheel in addition to color and quality, as well as some unique pattern styles and types.

    Ключевые слова: #qoraxoniylar #Navbog‘tepa #Afrosiyob #ko‘za #och-kulrang sopol #kulolchilik #naqsh motivlari #sirlanmagan sopol

  • English

    В статье приведены сведения о беловато - серых керамических кувшинах периода Караханидов, обнаруженных в памятнике Наубагтепа, расположенном на северо-западе Самарканда. Сероглиняная керамика включает бледно-серую или серую керамику с эпохи бронзы. Но очень широкое распространение этот вид керамики получил к XI-XII векам. Этот процесс характерен и для ближней и средневосточной, особенно среднеазиатской керамики. Помимо цвета и качества, серая керамика отличается от неглазурованной керамики, изготовленной на гончарном круге, некоторыми уникальными стилями и типами узоров.

    Ключевые слова: #qoraxoniylar #Navbog‘tepa #Afrosiyob #ko‘za #och-kulrang sopol #kulolchilik #naqsh motivlari #sirlanmagan sopol

Просмотреть документ онлайн


В ожидании

Список литературы


Название ссылки

1

1. Пардаев М.Ҳ, Ғофуров Ж И. Уструшонанинг илк ўрта аср қишлоқ маконлари (ёзма ва археология манбалари асосида). Тошкент-2016. 223-224 бетлар.

2

2. Вяткин В. Л. Афрасиаб - городище былого Самарканда. Ташкент. 1928. С. 38–40.

3

3. Саидов М., Назаров А., Сандибоев А., Навбоғтепа ёдгорлигида олиб борилган қазишма ишлари // Ўзбекистонда археологик тадқиқотлар 2018-2019 йиллар 12 - сон. Самарқанд: 2020. Б. 279-284.

4

4. Назаров А. Навбоғтепадан топилган Қорахонийлар даври оқизма бўёқли кўзаси хусусида // Ўзбекистон археологияси. № 2 [25]. Самарқанд, 2021. 113-120 бетлар.

5

5. Маҳмуд Қошғарий. Туркий сўзлар девони (Девону луғотит турк) // Таржимон ва нашрга тайёрловчи ф.ф.к., С.М. Муталлибов. Том I. Тошкент: 1960. 369 бет.

6

6. Гражданкина Н. С. К истории керамического производства в Средней Азии (Методы изготовления сероглиняной керамики в IX–XIII вв.) // ИМКУ. Вып. 5. Ташкент: Фан, 1964. С. 173-199.

7

7. Августиник А. И. К вопросу о методике исследования древней керамики // КСИИМК. Вып. 64. М., 1956. С. 152–153.

8

8. Хлопин И.Н. О некоторых событиях - эпохи бронзы в юго-западной // Типологический и культурный прогресс в раннеземледельческую эпоху. Тезисы докладов Республиканского совещания. Ашхабад - 1987. С. 71-73.

9

9. Масимов И.С. Инновации в эпоху бронзы в низовьях Мургаба // Типологический и культурный прогресс в раннеземледельческую эпоху. Тезисы докладов Республиканского совещания. Ашхабад - 1987. С. 59-60.

10

10. Аскаров А. А. Сапаллитепе. Ташкент: «ФАН», 1973. С. 7-73.

11

11. Дуке Х. Туябугузские поселения бургулюкской культуры. Т., 1982. С. 9-17, 47.

12

12. Заднепровский Ю.А. Древнеземледельческая культура Ферганы. Москва - Ленинград. Издательство Академии Наук СССР, 1962. С. 24-25.

13

13. Кабанов С.К. Стратиграфический раскоп в северной части городища Афрасиаб // Афрасиаб. вып. II. Т., 1973. С. 60.

14

14. Шишкина Г. В. Керамика конца IV-II вв. до н. э. (Афрасиаб - II) // Афрасиаб. Вып. III. Т., 1974. С. 35.

15

15. Исамиддинов М.Х., Сулейманов Р.Х. Ергурган (стратиграфия и периодизация). Ташкент: «ФАН», Узбекской ССР, 1984. С. 53-88.

16

16. Пидаев. Ш.Р. Сероглиняная керамика Мирзакултепа // ИМКУ. Вып. 25. Ташкент: Фан, 1991. С. 96.

17

17. Лунина С. Б. Гончарное производство в Мерве в XI—XIII вв. «Труды ЮТАКЭ» Т. XI. Ашхабад, 1962 С. 291.

18

18. Сайко Э.В. История технологии керамическога ремесла Средней Азии VIII-XII вв. Душанбе.1966. С. 18-19.

19

19. Соколовская Л.Ф. Неглазурованная керамика средневекового Самарканда как фактор экономики городского ремесла (по материалам городища Афрасиаб конца VII - начала ХIII в.) // Археология Центральной Азии: архивные материалы. Том I. - Самарканд: МИЦАИ, 2015. С.105-106.

20

20. Сайпов С.Т. Ўрта асрлар Хоразм сирланмаган сополлари (IX-XIV асрлар) // Тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (Phd) диссертацияси автореферати. Тошкент. 2022. - Б. 20.

21

21. Аманбаева Б., Кольченко В. Кыргызстан // Художественная культура центральной Азии и Азербайджана IX-XV веков. Том I. Керамика. Самарканд-Ташкент: МИЦАИ, SMI-ASIA, 2011. С. 90-91.

22

22. Лунина С.Б. Города Южного Согда в VIII-XII веков. Ташкент, 1984. C. 54.

23

23. Мирзаахмедов Д. Узбекистана // Художественная культура центральной Азии и Азербайджана IX-XV веков. Том I. Керамика. Самарканд-Ташкент: МИЦАИ, SMI-ASIA, 2011. с. 16.

24

24. Анарбаев А. Ахсикет – столица древней Ферганы. Т., 2013. С. 128.

Количество просмотров: 256
Номер выпуска: 2022-6
Дата публикации: 15-12-2022
Дата создание в систему UzSCI: 18-01-2023