Мақолада муаллиф XIX асрнинг иккинчи ярмидан Самарқанд воҳасида маҳаллий аҳоли орасидан илк тарихчи-ўлкашуносларнинг етишиб чиққанлиги, улар рус шарқшунос ва археологлари билан биргаликда Афросиёбда, Самарқанд шаҳри ва унинг атрофларида тарихий обидаларни ўрганиш бўйича илк илмий изланишларда қатнашиб, тарихимизни ўрганишга ўзларининг ҳиссаларини қўшганликлари тўғрисида фикр юритади.