Mustaqillik yillarida ijtimoiy-iqtisodiy sohadagi islohotlarni hayotga tatbiq etishda turli xil mulk shakllarini yaratish va ularni samarali qo‘llash muhim ahamiyatga ega bo‘lib, kooperativ korxonalar aholini keng iste'mol mollari bilan ta'minlashda va ijtimoiy munosabatlarni barqarorlashtirishda dolzarb bo‘lib bormoqda. Bu borada amalga oshirilayotgan o‘zgarishlar, xususan, tashkil etilayotgan qishloq xo‘jaligi birlashmalarida mustaqil va o‘zaro bog‘liq korxonalar, fermer, dehqon xo‘jaliklari hamda tomorqa yer egalarining kooperation birlashishi institutini yaratish, mahsulotlar ishlab chiqaruvchilarning kooperatsiyasini rivojlantirish kabi masalalarni hal etishda tarixiy tajriba muhim ahamiyat kasb etadi. Ikkinchi jahon urushidan keyingi yillarda ishlab chiqarish kooperativlari faoliyati va ularning hudud ijtimoiy-iqtisodiy hayotidagi o‘rni va roli masalalarini yangi metodologik nuqtai nazardan tadqiq etilishi qo‘yilgan vazifalarni amalga oshirishga xizmat qilishi bilan ahamiyatlidir. Sovet hukumati tomonidan artellarga halq iste'mol mollari ishlab chiqarish bilan bir qatorda kooperativ savdosini kengaytirish haqida topshiriq berildi.Mazkur maqolada Farg‘ona viloyatida Ikkinchi jahon urushidan keyingi yillarda faoliyat olib borgan ishlab chiqarish kooperativlarining hududning iqtisodiy rivojlanishidagi o‘rni, keng iste'mol mollarini ishlab chiqarishdagi roli va ularning o‘ziga xos jihatlari haqida fikr yuritilib, ma'lumotlar tahlil qilingan.