TURKOLOGLARNING TURKIY TUB SO‘ZLARNING FONETIK TARKIBI HAQIDAGI QARASHLARI

Full information

Annotations


  • Ўзбек

    Tilshunoslikda turkiy tub so‘zlarning fonetik tarkibi haqidagi fikrlar xilma-xil. Turkiy tub so‘zlar tarixan K+V+K fonetik tarkibga borib taqalar ekan, shu fonetik tarkibga ega turkiy so‘zlargina tub so‘z deb qaraladi. Shu fonetik tarkibga ega hozirgi turkiy so‘zlarning hammasi ham tarixan turkiy tub so‘z deb tan olinavermaydi. Turkiy so‘zlarning tub so‘z qolipida bo‘lgan shundaylari ham uchraydiki, ular tarixan biror tub so‘zning maʼlum bir grammatik shaklida bo‘lib, fonetik taraqqiyotga ko‘ra turkiy tub so‘z qolipiga kelib qolganligi kuzatiladi. Mazkur maqolada tarixiy-qiyosiy tahlil metodi asosida turkiy tub so‘zlarning fonetik tarkibi o‘rganilgan. Maqolada turkolog olimlarning, jumladan M.Mirtojiyevning ilmiy-nazariy qarashlari asos qilib olingan. Natijada, turkiy tub so‘zlarning tuzilishi haqidafi faktlar izohlandi. Bu faktlarni izohlashda M.Mirtojiyevning turkiy tub fe’llarning ustida olib brogan tadqiqotlaridan foydalanildi.

    Tags: #fonetik sath #turkiy tub so‘zlar #grammatik shakl #fonetik tarkib

  • Русский

    В языкознании существуют разные мнения о фонетическом составе турецких корневых слов. Поскольку турецкие корневые слова исторически восходят к фонетическому составу К+В+К, корневыми словами считаются только тюркские слова с этим фонетическим составом. Не все современные тюркские слова с такой фонетической структурой могут быть исторически признаны тюркскими корневыми словами. Есть также некоторые турецкие слова, имеющие форму корневого слова, которые исторически имели определенную грамматическую форму корневого слова, и, согласно фонетическому развитию, наблюдается, что они пришли к форме турецкого корневого слова. В данной статье исследуется фонетический состав турецких корневых слов на основе метода историко-сопоставительного анализа. Статья основана на научно-теоретических взглядах тюркских ученых, в том числе М. Миртоджиева. В результате были объяснены факты о структуре турецких корневых слов. Для объяснения этих фактов было использовано исследование М. Миртоджиева о корнях турецких глаголов.

    Tags: #fonetik sath #turkiy tub so‘zlar #grammatik shakl #fonetik tarkib

  • English

    In linguistics, there are different opinions about the phonetic composition of Turkish root words. Since Turkish root words historically go back to the K+V+K phonetic composition, only Turkic words with this phonetic composition are considered root words. Not all modern Turkic words with this phonetic structure can be historically recognized as Turkic root words. There are also some Turkish words that are in the form of a root word, which historically had a certain grammatical form of a root word, and according to phonetic development, it is observed that they came to the form of a Turkish root word. In this article, the phonetic composition of Turkish root words is studied based on the method of historical and comparative analysis. The article is based on the scientific and theoretical views of Turkic scientists, including M. Mirtojiyev. As a result, the facts about the structure of Turkish root words were explained. M. Mirtojiyev's research on Turkish root verbs was used to explain these facts.

    Tags: #fonetik sath #turkiy tub so‘zlar #grammatik shakl #fonetik tarkib

View document online


Waiting

References


Name of reference

1

1. Baskakov N.A.Istoriko-typologicheskaya morphology Turkskih Yazykov. 1986 -S. 132.

2

2. Cartius G. Grundzuge d, grischichen Etymologie. II.

3

3. Dmitriev N. K. Stroy turetskikh yazykov. - M.: Izd. VL., 1969. -C.154-1S5.

4

4. Gulomov A.F. Morphology // Grammar of the Uzbek language.It.-Tashkent: Science, 1975. -69-6.

5

5. Mirrtozhiev M.M. Auslaut grammar of Turkish verbs. -Tashkent: Mumtaz Suz, 2011. -37-6.

6

6. Mirtojiev M. M. Uzbek phonetics. -Tashkent: Science, 2013. -86-6.

7

7. Kajibekov E. 3. Verbal-nominal correlation of homogeneous Korney and Turkic languages. -Alma-Ata:Nauka, 1986. -S.9.

8

8. Zeynalov F.R. Comparative grammar of Turkish languages. - Baky. 1874.65 p.;

View count: 225
Number of edition: 2022-6
Date of publication: 15-12-2022
Date of creation in the UzSCI system: 23-01-2023