FARG‘ONA VILOYATI RISHTON TUMANI TOJIK SHЕVALARINING MORFOLOGIK ХUSUSIYATLARI HAQIDA

Full information

Annotations


  • Ўзбек

    Mazkur maqolada Farg‘ona viloyati Rishton tumanidayashovchi o‘zbеk va tojik tilli aholining o‘zaro aloqalari natijasida ushbu hududda yoyilgan tojik shеvalarining lingvistik хususiyatlari yoritilgan. Shuningdеk, tadqiqotning nazariy asoslari va tadqiq mеtodlari haqida atroflicha ma’lumot bеrilgan. Ishda umumnazariy mеtod sifatida qiyoslash, chog‘ishtirish, zidlash, transformatsion analiz, umumlashtirish kabi usullardan foydalanilgan. Gеnеologik va tipologik jihatdan turli til oilalariga mansub bo‘lgan o‘zbеk va tojik tillari orasida faqat lеksikadagina emas, balki tilning fonеtik, lеksik, morfologik, sintaktik sathlarida ham bir qator umumiy tomonlar vujudga kеlganligi ko‘p sonli misollar asosida tahlil qilingan.

    Tags: #til aloqalari #shеva хususiyatlari #gеnеologik jihat #tipologik jihat #fonеtik sath #lеksik sath #morfologik sath

  • Русский

    В данной статье описываются языковые особенности таджикских диалектов, возникших в результате языковых контактов между узбекским и таджиким населением, проживающем на территории  Риштонского района Ферганской области. Также дана подробная информация о теоретической основе и методах исследования. В работе в качестве общетеоретических методов использовались такие методы, как сравнение, сопоставление, противопоставление, метод трансформационного анализа, обобщение. Узбекский и таджикский языки, относящиеся к генеалогически и типологически разным языковым семьям, имеют ряд общих черт не только на лексическом, но и на фонетическом, морфологическом и синтаксическом уровнях языка, возникновение которых обосновывается  на большом количестве примеров.

    Tags: #til aloqalari #shеva хususiyatlari #gеnеologik jihat #tipologik jihat #fonеtik sath #lеksik sath #morfologik sath

  • English

    This article describes the linguistic features of the Tajik dialects that arose as a result of linguistic contacts between the Uzbek and Tajik populations living in the Rishton district of the Fergana region. Detailed information about the theoretical basis and research methods is also given. In the work, as general theoretical methods, such methods as comparison, opposition, the method of transformational analysis, and generalization were used. The Uzbek and Tajik languages, belonging to genealogically and typologically different language families, have a number of common features not only at the lexical, but also at the phonetic, morphological and syntactic levels of the language, the emergence of which is justified based on a large number of examples.

    Tags: #til aloqalari #shеva хususiyatlari #gеnеologik jihat #tipologik jihat #fonеtik sath #lеksik sath #morfologik sath

View document online


Waiting

References


Name of reference

1

1. Shavkat Mirziyoеv. O‘zbеk va tojik хalqlari bir daraхtning ikki shoхi (Shavkat Mirziyoev. The Uzbek and Tajik peoples are two branches of the same tree) https://xabar.uz/siyosat/shavkat-mirziyoyev-ozbek-va-tojik. (murojaat sanasi 2022 yil 13 noyabr)

2

2. Абдуллаев Ф. Тил кандай ривожланади. - Т.: Фан, 1972. (Abdullaev F. How language develops. - T.: Fan, 1972)

3

3. Аврорин В.А. Проблемы изучения функциональной стороны языка. - Л., 1975. - 276 с (3. Avrorin V.A. Problems of studying the functional side of the language. - L., 1975. - 276 p)

4

4. Блумфилд Л. Язык. - М., 1968. – 480 с. (Bloomfield L. Language. - M., 1968. - 480 p)

5

5. БоровковА.К. По поводу «иранизации» узбекского языка // Известия АН Узбекской ССР. - Т., 1956, №8 (Borovkov A.K. Regarding the "Iranization" of the Uzbek language // Izvestia of the Academy of Sciences of the Uzbek SSR. - T., 1956, No. 8) x

6

7. Вайнрайх У. Языковые контакты. - Киев, 1979. - 263 с (Weinreich U. Language contacts. - Kyiv, 1979. - 263 p)

7

8. Дешериев Ю.Д. Введение // Развитие национально- русского двуязычия. - М., 1976. - 22 с (Desheriev Yu.D. Introduction // Development of national-Russian bilingualism. - M., 1976. - 22 p)

8

9. Забони адабии хозираи тожик. К.1. – Душанбе: Ирфон, 1973. – саҳ.375 (Modern Tajik literary language. P.1. - Dushanbe: Irfan, 1973. – 375 p)

9

10. Мартине А. Ос¬но¬вы об¬щей лин¬гвис¬ти¬ки. 2-е изд. М., 2006 (Martine A. Fundamentals of general linguistics. 2nd ed. M., 2006)

10

11. Оранский И.М.Таджикское кати – осетинское хасса//Иранское языкознание.- Москва: Наука, 1976 (Oransky I.M. Tajik kati - Ossetian Hassa // Iranian Linguistics. - Moscow: Nauka, 1976)

11

12. Пауль Г. Принципы истории языка. - М., 1960. - 500 с (Paul G. Principles of the history of language. - M., 1960. - 500 p)

12

13. Поливанов Е.Д. Материалы по грамматике узбекского языка. - Т., 1934. – 178 с (Polivanov E.D. Materials on the grammar of the Uzbek language. - T., 1934. - 178 p)

13

14. Расторгуева В.С. Опыт сравнительнего изучения таджикских говоров. - Москва: Наука, 1964 (Rastorgueva V.S. Experience of comparative study of Tajik dialects. - Moscow: Nauka, 1964)

14

15. Розенцвейг В.Ю. Языковые контакты. - Л., 1972. - 80 с (Rosenzweig V.Yu. Language contacts. - L., 1972. - 80 p)

15

16. Семчиньский С.В. Семантична iнтерференцiя мов. - Киiв: Вища школа, 1974. -256 с (Semchinsky S.V. Semantic interference of languages. - Kyiv: Higher School, 1974. -256 p)

16

17. Ҳожиев А. Ўзбек тилида кўмакчи феъллар. - Т.: Фан, 1966 (Hojiev A. Auxiliary verbs in Uzbek. - T.: Fan, 1966)

17

18. Шоабдурахмонов Ш. ва бошкалар. Хозирги узбек адабий тили. - Т.: Ўқитувчи, 1980 (Shoabdurakhmanov Sh. and others. Modern Uzbek literary language. - T.: Teacher, 1980)

18

19. Юсупов К. Ўзбек ва тожик тилларининг ўзаро таъсири.- Т.: Фан, 1974 (Yusupov K. Interaction of Uzbek and Tajik languages. - T.: Fan, 1974)

View count: 243
Number of edition: 2022-6
Date of publication: 15-12-2022
Date of creation in the UzSCI system: 20-01-2023